Dobroczynne właściwości czystka znane były już w IV wieku pne. Wtedy Grecy używali ekstraktu z czystka na choroby skóry, a żywicę tej rośliny, której aromat przypomina zapach ambry, eksportowano do Afryki, a przede wszystkim do Egiptu, gdzie stosowano ją na bakteryjne i grzybicze zmiany skórne. Rodzaj czystek (Cistus spp.) obejmuje kilka gatunków, które stosowane są w lecznictwie. W Polsce najczęściej spotykaną odmianą jest tzw. czystek siwy nazywany również szarym (z łac. cistus incanus).
Czystek nie jest zarejestrowany jako tradycyjny lek roślinny natomiast liście czystka były używane w medycynie ludowej na takie schorzenia jak: nieżyty przewodu pokarmowego, schorzenia wątroby, stany zapalne układu moczowego, skóry oraz układu oddechowego, stany zapalne stawów. Najcenniejszą częścią rośliny są liście czystka. Zawierają polifenole,których jest więcej niż w czerwonym winie. To one właśnie decydują o prozdrowotnym działaniu tego zioła oraz przeciwutleniacze. Napar z czystka zawiera więcej antyoksydantów niż zielona herbata.
Ostatnie badania potwierdziły, że czystka wzmacnia układ odpornościowy, hamuje namnażanie się wirusów, bakterii i grzybów, pomaga przy stanach zapalnych nosogardzieli, oczyszcza jelita, wspomaga pracę żołądka, działa leczniczo na skórę i błony śluzowe, łagodzi świąd, a dentyści zauważają skuteczność czystka w profilaktyce próchnicy i chorób przyzębia. W 2006 roku niemieccy naukowcy zbadali substancję zawartą w liściach czystka. Stwierdzono, że polifenole w jego liściach, jak błona, otaczają cząsteczki białka wirusowego, zapobiegając w ten sposób przenikaniu wirusa, a mianowicie wirusa grypy, do komórek. Badania potwierdzają, że jedna filiżanka herbaty z ekstraktem z czystka dziennie stymuluje mechanizmy obronne organizmu i odporność na infekcje. Ta roślina powoduje, że układ odpornościowy wytwarza przeciwciała przeciwko czynnikowi zakaźnemu.
Na co działa czystek ?
Liście czystka są niezwykle bogate w polifenole i bardzo dobrze rozprawia się z drobnoustrojami, np. z wirusami w organizmie człowieka. W przypadku infekcji górnych dróg oddechowych picie zioła pomaga szybciej pozbyć się symptomów choroby. Zanim więc sięgniesz po reklamowane w TV apteczne „lekarstwo na grypę i przeziębienie” – zaparz dla siebie herbatki z czystka i napij się. Jego skuteczność w przypadku infekcji potwierdziły badania kliniczne.
Mężczyznom cierpiącym na przerost prostaty może przynieść ulgę z uwagi na swoje własności antyproliferacyjne i cytotoksyczne.
Usuwa metale ciężkie z organizmu (szczególnie łatwo wiąże toksyczny kadm), dlatego polecana jest szczególnie palaczom.
Roślina znana jest z własności antybakteryjnych, antywirusowych i antygrzybiczych czystek przyniesie ulgę zmagającym się na przykład na : łupież, łuszczycę, trądzik, egzemy, chroniczne i powtarzające się infekcje zatok,rozrost candida albicans, rozmaite grzybice skóry i paznokci, infekcje wywołane przez gronkowca złocistego, wirusa opryszczki, wirusa półpaśca, zakażenia Helicobakter Pylori oraz przy wielu innych schorzeniach spowodowanych namnożeniem się w ustroju niechcianych wirusów, bakterii i grzybów.
Pomoże osobom, którym nie pomagają już żadne antybiotyki.
Ma również działanie antyalergicznie (antyhistaminowe).
Pomaga profilaktyce niedokrwiennej serca, rozpuszcza zatory i zakrzepy. Jest to zioło silnie antyoksydacyjna, ma dużą zdolność do wyłapywania wolnych rodników i do obniżania aktywności kolagenazy (enzymu który bierze udział w rozkładzie kolagenu), dzięki temu działa odmładzająco, przeciwzapalnie na ludzki organizm.
Pomoże nawet na krętka wywołującego boreliozę. Zarówno działając ochronnie przed zakażeniem (jeśli lubisz wycieczki do lasu czy parku to koniecznie włącz picie naparu czystka do swojego codziennego menu, ponieważ odstrasza on kleszcze) jak i będąc ważną częścią ziołowego protokołu, gdy nastąpi zakażenie krętkami boreliozy to substancje czynne zawarte w czystku „oklejają” krętki, przez co zostają one unieszkodliwione. Można stosować zioło czystka również w u zwierząt domowych w celu ochrony przed pchłami czy kleszczami.
Napar z czystka jest świetnym środkiem wspomagającym higienę jamy ustnej. Przepłukanie buzi po umyciu zębów naparem z czystka śmiało może zastąpić wszelkie drogeryjne płyny do płukania ust, w których najczęściej jako substancja czynna jest dodany toksyczny triklosan.
Czystek działa również wybielająco na zęby, ponieważ posiada potężne działanie na bakteryjny biofilm – po prostu go rozpuszcza.
Regularne spożywanie naparu z czystka powoduje zmianę zapachu wydzielin ciała. Jeśli masz problem na przykład z nieprzyjemnym zapachem potu (pachy, stopy), to zauważy po kilku tygodniach picia herbatki z czystka znaczną redukcję nieprzyjemnego zapachu.
Przydatne właściwości czystka - bakteriobójcze, przeciwbakteryjne, antyseptyczne, rozszerzające oskrzela, uspokajające, immunomodulujące - są wykorzystywane w medycynie tradycyjnej. To popularny środek do inhalacji górnych dróg oddechowych, polecany jest zewnętrznie przy różnych chorobach skóry, w tym wywołanych przez grzyby, oraz przy słabo gojących się ranach. Według zielarzy olejek eteryczny z czystka może pomóc w bólu i skurczach, w tym skurczach menstruacyjnych i zapaleniu pęcherza moczowego. Aromaterapeuci stosują olejek z czystka na nerwicę i depresję sezonową.
